بررسی 10 سال عملکرد پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی در توليد علم
دکتر جعفر مهراد رييس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری و سرپرست پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) اظهار داشت: دانشگاه آزاد اسلامی در طول 29سال فعاليت ارزنده خويش در عرصه های علمی، آموزشی و فناوری حدود 000،000، 4 فارغ التحصيل را در مقاطع مختلف آموزش عالی تربيت و راهی بازار کار و فعاليتهای اجتماعی نموده است. اين دانشگاه در حال حاضر حدود 1،700،000 دانشجو، بيش از 30،000 عضو هيات علمی و 35.000 پرسنل در سراسر کشور دارد.
سرپرست پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) ادامه داد: يکی از مهمترين افتخارات دانشگاه آزاد اسلامی، نقش چشمگير اين دانشگاه در فعاليتهای علمی و تحقيقاتی کشور و جهان است. امکانات و تجهيزات مدرن و ارتباطات فراوان اين دانشگاه با مراکز علمی جهان موجب شده است تحقيقات دست اولی در شاخههای مختلف علمی در اين دانشگاه صورت گيرد.
در اين مصاحبه خبری ويژه توليدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در يک بازه زمانی ده ساله يعنی از سال 1380 تا 1390 بر اساس پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) که پس از ISI و Scopus سومين نظام استنادی دنيا می باشد بررسی شده است.
دانشجويان، اعضای هيات علمی و محققان دانشگاه آزاد اسلامی در اين بازه زمانی ده ساله تعداد 17357 مقاله را در نشريات معتبر علمی پژوهشی و علمی ترويجی منتشر نموده اند. جدول شماره 1 آمار چاپ مقالات دانشجويان اين دانشگاه طی اين سال ها را ارائه می دهد.
جدول شماره1
سال انتشار |
تعداد مقاله |
درصد از کل مقالات |
1380 |
333 |
92/1 |
1381 |
402 |
32/2 |
1382 |
366 |
11/2 |
1383 |
598 |
45/3 |
1384 |
988 |
69/5 |
1385 |
1374 |
92/7 |
1386 |
2202 |
69/12 |
1387 |
2743 |
80/15 |
1388 |
3797 |
88/21 |
1389 |
3468 |
98/19 |
1390 |
1086 |
26/2 |
تعداد کل مقالات |
17357 |
در جدول شماره 2، حوزه های موضوعی و درصد از کل مقالات منتشر شده در اين حوزه توسط دانشجويان، اعضای هيات علمی و شاغلان تحقيقاتی دانشگاه آزاد اسلامی در نشريات معتبرعلمی پژوهشی و علمی ترويجی آمده است. اين جدول نشان می دهد رشته علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی 71/34 درصد از کل مقالات منتشر شده اين دانشگاه را به خود اختصاص داده است و اين حقيقت را آشکار می سازد که بخش علوم انسانی در انجام تحقيقات علمی و پژوهشی از ساير رشته های اين دانشگاه پيشی گرفته است.
جدول شماره 2: حوزه های موضوعی
رتبه |
موضوع |
درصد از کل مقالات |
1 |
علوم انسانی |
71/34 |
2 |
علوم پزشکی |
37/22 |
3 |
علوم کشاورزی |
21/19 |
4 |
علوم پايه |
58/11 |
5 |
فنی و مهندسی |
87/9 |
6 |
علوم دامپزشکی |
36/1 |
7 |
هنر و معماری |
90/0 |
دکتر مهراد در ادامه مصاحبه خود به موضوعات فرعی که مقالات اعضای هيات علمی و شاغلان تحقيقاتی دانشگاه آزاد در آن حوزه انتشار می يابد اشاره کرد و گفت: متخصيصين پايگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) پس از تلاش های فراوان اين امکان را در ISC فراهم ساخته اند تا دانشگاه ها و موسسات پژوهشی بتوانند تقسيم بندی توليدات علمی موسسه خود را در رشته های فرعی تر رصد نمايند و قادر باشند عملکرد رشته های موضوعی موسسه خود را به صورت منفرد و جداگانه مورد مطالعه قرار دهند. وی خاطر نشان ساخت شناسايي نقاط ضعف و قوت موسسات، به سياستگزاران و مديران اين امکان را می دهد تا بتوانند عملکرد علمی و پژوهشی موسسات خود را ارتقا بخشند و با پيکره منسجم تر در عرصه توليدات علمی جمهوری اسلامی ايران گام های استوارتری بردارند.
جدول شماره 3: ده موضوع فرعی برتر
رتبه |
موضوع فرعی |
درصد از کل مقالات |
1 |
پزشکی- کليات |
03/11 |
2 |
کشاورزی |
74/8 |
3 |
اقتصاد |
22/3 |
4 |
محيط زيست |
14/3 |
5 |
علوم سياسی |
64/2 |
6 |
آموزش و پرورش |
50/2 |
7 |
مهندسی-کليات |
38/2 |
8 |
روان شناسی |
31/2 |
9 |
علوم |
02/2 |
10 |
روابط بين الملل |
96/1 |
جدول های شماره 4 و 5 به ترتيب الگوی مشارکت و 10 موسسه ای که بيشترين همکاری را با دانشگاه آزاد اسلامی در انجام تحقيقات و ارائه مقالات علمی داشته اند، بر اساس پايگاه ISC نمايان می سازد.
جدول شماره4 : الگوی مشارکت مؤسسات در مقالات
تعداد سازمان ها |
% |
1 |
38/35 |
2 |
61/37 |
3 |
84/18 |
4 |
16/6 |
5 |
63/1 |
6> |
37/0 |
جدول شماره 5: ده مؤسسهای که بيشترين همکاری را با دانشگاه آزاد داشته اند:
رتبه |
نام موسسه |
1 |
دانشگاه تهران |
2 |
دانشگاه تربيت مدرس |
3 |
دانشگاه علوم پزشكي تهران |
4 |
دانشگاه اصفهان |
5 |
دانشگاه شهيد بهشتي |
6 |
دانشگاه فردوسی مشهد |
7 |
دانشگاه تبريز |
8 |
دانشگاه علوم پزشکی شهيد بهشتی |
9 |
دانشگاه علامه طباطبايي |
10 |
دانشگاه شهيد چمران اهواز |
جدول شماره 6 ، ده نويسنده برتر دانشگاه آزاد اسلامی را بر اساس توليدات علمی ارائه شده معرفی می نمايد که نقش بسزايي در توليد مقالات علمی اين دانشگاه داشته اند و 4/4 درصد از کل مقالات توليد شده توسط اين دانشگاه را به خود اختصاص داده اند.
جدول شماره 6: ده نويسنده برتر بر اساس توليدات علمی
رتبه |
نام |
نام خانوادگی |
درصد |
1 |
قربان |
نور محمدی |
88/0 |
2 |
کاظم |
پريور |
60/0 |
3 |
شهربانو |
عريان |
52/0 |
4 |
حسين |
خارا |
46/0 |
5 |
احمد |
مجد |
37/0 |
6 |
مه لقا |
قربانلی |
35/0 |
7 |
محسن |
گل پرور |
34/. |
8 |
حميد |
محمدی |
31/0 |
9 |
اسلام |
مجيدی هروان |
30/0 |
10 |
مسعود |
منوری |
30/0 |
دکتر مهراد در پايان اين مصاحبه گفت: دانشگاه آزاد اسلامی به خاطر پراکندگی واحدها و پرداختن به آموزش به ويژه در واحدهای کوچک تر بار بزرگی از آموزش عالی کشور را به دوش می کشد که در اين جا شايد انتظار توليد علم انتظار مناسبی نباشد. اما، واحد علوم و تحقيقات و نيز واحدهای مستقر در مراکز استان ها در تحقيقات و توليد علم بسيار موثر هستند که نتيجه اين آثار مثبت، توليد بخش مهمی از مقالات کشور به زبان فارسی و انتشار آن در مجلات معتبر بين المللی و بخش ديگر انتشار مقالات در نشريات معتبر فارسی است که آمارها و اطلاعات مرتبط با اين حوزه تشريح و توصيف شد.