1. چه پژوهش هایی نیاز به دریافت کد اخلاق دارند؟
- پروژه های تحقیقاتی از جمله پایان نامه ها، رساله های دکتری و طرحهای تحقیقاتی اعضای هیأت علمی و دانشجويان دانشگاه که آزمودنی انسان/ حیوان/ بافت، سلول، خون، عرق، بزاق، .... دارند و یا با حوزه های موضوعی بیومواد، بیوزیستی، بیوشیمی و کلاً حیطه های زیستی و زیست پزشکی سر وکار دارند.
- پژوهش هایی که استاد راهنما/مشاور از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان دارند.
- پژوهش هایی که به آزمایشگاه ها/ تجهیزات/ فیلدهای تحقیقاتی و... دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیاز دارند.
2. درخواست کد اخلاق چطور ارسال شود؟
- دانشجویان متقاضی کد اخلاق، تا اطلاع ثانوی درخواست خود را طی یک نامه اتوماسیونی از طرف استاد راهنما می بایست با موضوع " درخواست کد اخلاق خانم/آقای..." به معاونت پژوهش و فناوری ارسال می کنند. مدارک مورد نیاز عبارتند از:
- فایل پروپوزال تصویب شده در شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده
- نامه رسمی تصویب پروپوزال در دانشکده (یا عکس گردش کار تصویب در سامانه گلستان)
- فرم درخواست بررسی طرحنامه در کمیته اخلاق در پژوهش/ کمیته تخصصی اخلاق در کار با حیوانات آزمایشگاهی
- فرم رضایت آگاهانه/ پرسشنامه (در صورت وجود)
- گواهی شرکت در کارگاه کار با حیوانات آزمایشگاهی (برای پژوهش هایی که آزمودنی حیوان دارند، الزامی است)
- هر آنچه مرتبط با پروپوزال است و علاوه بر موارد فوق برای کمیته اخلاق مهم است (بسته به موضوع پژوهش ضمائم سخت افزاری، نرم افزاری، سی دی، فیلم، موسیقی، ....)
3. چه مواردی در پروپوزال قید شود تا روند صدور کد اخلاق تسریع و تسهیل گردد؟
- گنجاندن بخش ملاحظات اخلاقی در پروپوزال که از روش کار تفکیک شده باشد.
- بسته به موضوع پژوهش نیاز است به موارد زیر حتما پرداخته شود:
- نحوه انتخاب جامعه نمونه/تعداد/سن/ جنس/ شرایط انتخاب و ....
- محرمانه بودن اطلاعات افراد/ حفظ اسرار/حق تصمیم گیری/رعایت حقوق افراد آسیب پذیر(کودکان، زنان باردار، سالمندان، زندانیان، بیماران خاص)
- توجه به فواید و خطرات پژوهش
- توجه به منفعت افراد مورد پژوهش
- اجتناب از آسیب های احتمالی و نحوه جبران خسارت در صورت وارد شدن آسیب به آزمودنی
- در صورت وجود نمونه (بافت، سلول، خون، عرق، ...) نحوه جمع آوری نمونه ها، محل تامین و نگهداری، نحوه امحاء نمونه ها و... با جزییات کامل قید شود.
- در صورتی که پژوهش منجر به تولید محصولی می شود، حق مالکیت ان صراحتاً مشخص شود.
4. اگر در حین کار متوجه شدیم نیاز به تست انسانی/حیوانی هست، چه باید کرد؟
- صرفنظر از اینکه برای پژوهش، قبلاً کد اخلاق صادر شده یا خیر، زمانی که پژوهشگر در حین کار متوجه شد نیاز به تست انسانی یا حیوانی دارد ، مجری درخواست خود را با ذکر دلایل (هدف و چرائی) به شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده ارسال کرده، اگر درخواست مورد تایید قرار گرفت، پاسخ شورا به همراه درخواست طی یک نامه اتوماسیونی توسط استاد راهنما به معاونت پژوهش و فناوری ارسال گردد. همچنین ضروری است هر اطلاعاتی که برای کمیته اخلاق مورد نیاز است و هر آنچه مرتبط با پروپوزال است، پیوست نامه مذکور گردد ( بند 2 را مطالعه کنید)
5. از کجا بفهمیم کد اخلاق صادر شده یا خیر؟
نهایتاً کلیه مستندات دریافتی در کمیته مربوطه بررسی و در صورت تایید، کد اخلاق صادر و در سامانه ملی اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی به آدرس https://ethics.research.ac.ir ثبت خواهد شد. در صورتی که در پروپوزال، ایرادی از نظر رعایت حقوق و سلامت آزمودنی ها وجود داشته باشد، روش تحقیق مبهم باشد یا ملاحظات اخلاقی شفاف نباشد، به متقاضی اعلام می گردد تا ابهامات و اشکالات را برطرف نماید تا در جلسه بعدی کمیته مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت، چنانچه پروپوزال مورد تأیید کمیته مربوطه قرار گیرد، مشخصات طرحنامه در سامانه اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی ثبت و کد اخلاق صادر می شود (این کد از طرف سامانه به صورت پیامک برای استاد راهنما/دانشجو ارسال خواهد شد).
6. بعد از صدور کد اخلاق چه باید کرد؟
پس از اخذ کد اخلاق، لازم است پژوهشگر در تمامی مقالات مستخرج از طرحنامه (طرح پژوهشی/ پایان نامه) کد اخلاق را ذکر کند. پس از اخذ کد اخلاق طرحنامه هایی که استاد راهنما/مشاور از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان دارند و یا نیاز به استفاده از آزمایشگاه، تجهیزات و .... این دانشگاه دارند، نیاز است طی یک نامه اتوماسیونی از طرف استاد راهنما به مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه، موارد زیر را اعلام کنند تا دانشجو به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معرفی و اجازه ورود به آزمایشگاه را داشته باشد:
- نام و نام خانوادگی/ شماره همراه دانشجو
- عنوان پروپوزال
- کد اخلاق دریافت شده
- متن کامل پروپوزال به همراه ضمائم احتمالی(فرم رضایت آگاهانه، پرسشنامه و ...)
همچنین دقیقاً موارد زیر در متن نامه درخواست صراحتاً قید شود:
الف. دانشجو به جهت انجام چه کاری به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان معرفی می شود: انجام پایان نامه/ استفاده از تجهیزات و آزمایشگاه/ مشاهده گری/ نمونه گیری
ب. هزینه های مربوط به پروژه بر عهده چه کسی است: دانشگاه/ دانشجو
پیوست | اندازه |
---|---|
دستور العمل نحوه تشکیل، روش کار و شرح وظایف کارگروه/ کمیته های اخلاق در پژوهش | 2.16 مگابایت |
راهنماي عمومي اخلاق در پژوهش هاي داراي آزمودني انسان | 314 کیلوبایت |
فرم درخواست طرح نامه( طرح پژوهشی/ پایان نامه) در كميته اخلاق در پژوهش | 217.5 کیلوبایت |
فرم رضايت آگاهانه | 33.25 کیلوبایت |