دانشگاه ها و موسسات پژوهشی برتر کشور در حوزه دیپلماسی علمی در سه سال اخیر

دکتر محمد جواد دهقاني سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) اظهار داشت: بررسی سه کشور سوئیس، سوئد و ترکیه در فاصله سال های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ در پایگاه استنادی آی.اس.آی در بخش مجلات نشان می دهد که ۶۹٪ از پژوهش بین المللی کشور سوئیس حاصل مشارکت با یک یا چند کشور دیگر است. این رقم برای سوئد ۶۱٪ است. ترکیه یکی از ضعیف ترین کشورهای دنیا در حوزه دیپلماسی علمی است به نحوی که تنها یک پنجم تولیدات علمی این کشور به صورت مشارکتی با سایر کشورهای دنیا تولید شده است. بررسی تولیدات علمی کشور در فاصله سال های ۲۰۱4-۲۰۱2 در معتبرین مجلات بین المللی در پایگاه استنادی آی.اس.آی نشان می دهد که ۲۲٪ (بیست و دو درصد) تولیدات علمی کشور به صورت مشارکتی با سایر کشورهای جهان تولید شده است. در بین دانشگاه های صنعتی به ترتیب دانشگاه صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، صنعتی بابل ، خواجه نصرالدین طوسی و صنعتی امیرکبیر بیشترین میزان پژوهش های مشترک بین المللی را تولید کرده اند. تقریبا یک سوم پژوهش هایی که در دانشگاه صنعتی اصفهان صورت می پذیرد با مشارکت سایر کشورهای های دنیا انجام می شود. دانشگاه صنعتی شریف نیز تقریبا از وضعیت مشابهی برخوردار است. سه دانشگاه بعدی هر کدام به طور متوسط یک پنجم از پژوهش های خود را با مشارکت بین المللی تالیف کرده اند. در بین دانشگاه های جامع، دانشگاه گلستان، زابل، تهران، زنجان و شیراز دانشگاه های برتری هستند که سهم پژوهش های مشترک بین المللی آن ها از کل پژوهش هایشان، بیش از سایر دانشگاه های جامع کشور است. در بین دانشگاه های علوم پزشکی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، علوم پزشکی گلستان، مشهد، تهران و تبریز در همکاری های علمی بین المللی برتر از سایر دانشگاه های علوم پزشکی کشور عمل کرده اند. این دانشگاه ها به ترتیب از یک سوم تا یک پنجم تولیدات علمی شان را با مشارکت بین المللی انجام داده اند. به طور متوسط پژوهشگاه های کشور بهتر از مراکز دانشگاهی در همکاری ها و تعاملات بین المللی عمل نموده اند. به عنوان مثال ۴۲٪ ( چهل و دو درصد) تولیدات علمی پژوهشگاه دانش های بنیادی در فاصله سال های ۲۰۱4-۲۰۱2 با مشارکت دانشمندانی از سایر کشورهای دنیا به رشته تحریر درآمده است. دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان نیز از وضعیت مشابهی برخوردار است و ۴۰٪ ( چهل درصد) پژوهش هایش را با همکاری سایر کشورهای دنیا به پایان رسانیده است. دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و پژوهشگاه مواد و انرژي به ترتیب 31%( سی و یک درصد)، 31%( سی و یک درصد) و 25% (بیست و پنج درصد) از پژوهش هایشان را با مشارکت سایر کشورها انجام داده اند. اما سهم دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشور از کل دیپلماسی علمی کشور یکسان نیست، زیرا میزان کل تولیدات علمی دانشگاه ها با یکدیگر برابر نیست. به عنوان مثال حجم تولیدات علمی دانشگاه تهران یا علوم پزشکی تهران بیش از سایر دانشگاه ها است و از همین رو تاثیرگذاری این دانشگاه ها در دیپلماسی علمی کشور نیز متفاوت است. بطوریکه ۱۱٪ (یازده درصد) از کل فعالیت های پژوهشی کشور که با مشارکت بین المللی انجام شده متعلق به دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران ۹٪ ( نه درصد) از کل تولیدات علمی کشور را با مشارکت بین المللی تولید کرده است. دانشگاه صنعتی شریف از این حیث دارای رتبه سوم کشور و حدود ۷٪ ( هفت درصد) از همکاری بین المللی کشور متعلق به این دانشگاه است. دانشگاه های صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر و تربیت مدرس هر کدام ۵٪ ( پنج درصد) از پژوهش های مشارکتی کشور را تولید نموده اند. به همین ترتیب دانشگاه های شیراز، فردوسی مشهد، تبریز، پژوهشگاه دانش های بنیادی و دانشگاه علم و صنعت در جایگاه های بعدی قرار دارند. نقل شده شده از پايگاه ISC